devil spruitstuk

[J. Reekers]

Nou heb ik een spruitstuk van devil onder mijn clio Williams geschroeft. Nou hoor je altijd dat als je zo'n ding er onder zet moet hij meer naar metaal klinken (knetteren). Dat deed hij met de orginele wel maar nu niet meer. Hij is wel wat sneller geworden vooral in de hogere versnellingen. Bij 2500 toeren begint de motor ook zenieuwachtige te lopen (trillen) en vanaf daar wordt hij sneller. Is dat bij iedereen zo?

Ik heb trouwens een orginele katelisator daarna een devil pijp zoner demper en een einddemper van devil. Het blok komt trouwens ook van Achterberg weg is onder en boven blauw. Deze is nog 100% want ik heb hem zelf daar laten reviseren.

[Bart V]

heb helaas geen ervaring met spaghetti spruitstukken, maar wat ik wel weet is dat je die kat eronder vandaan moet halen. Dan merk je pas echt het verschil.

[Patrick]

Nou heb ik een spruitstuk van devil onder mijn clio Williams geschroeft. Nou hoor je altijd dat als je zo'n ding er onder zet moet hij meer naar metaal klinken (knetteren). Dat deed hij met de orginele wel maar nu niet meer. Hij is wel wat sneller geworden vooral in de hogere versnellingen. Bij 2500 toeren begint de motor ook zenieuwachtige te lopen (trillen) en vanaf daar wordt hij sneller. Is dat bij iedereen zo?

Ik heb trouwens een orginele katelisator daarna een devil pijp zoner demper en een einddemper van devil. Het blok komt trouwens ook van Achterberg weg is onder en boven blauw. Deze is nog 100% want ik heb hem zelf daar laten reviseren.

over dat trillen gesproken,daar heb ik ook last van,is dat normaal?
idd nou jij er over spreekt begint het bij mij ook op zo'n plus minus 2500 a 2700 toeren te vibreren,trillen!

[Anonymous]

Nou heb ik een spruitstuk van devil onder mijn clio Williams geschroeft. Nou hoor je altijd dat als je zo'n ding er onder zet moet hij meer naar metaal klinken (knetteren). Dat deed hij met de orginele wel maar nu niet meer. Hij is wel wat sneller geworden vooral in de hogere versnellingen. Bij 2500 toeren begint de motor ook zenieuwachtige te lopen (trillen) en vanaf daar wordt hij sneller. Is dat bij iedereen zo?

Ik heb trouwens een orginele katelisator daarna een devil pijp zoner demper en een einddemper van devil. Het blok komt trouwens ook van Achterberg weg is onder en boven blauw. Deze is nog 100% want ik heb hem zelf daar laten reviseren.

over dat trillen gesproken,daar heb ik ook last van,is dat normaal?
idd nou jij er over spreekt begint het bij mij ook op zo'n plus minus 2500 a 2700 toeren te vibreren,trillen!

Je vriendin vind het zeker een lekkere auto??

[Robert dB.]

idd kat weg = knetteren

Maar je merkt dus duidelijk verschil tussen origineel en Devil in trekkracht? De verhalen gaan altijd over geldverspilling omdat het maar minimale winst geeft in koppel en pk's.

[Patrick]

Nou heb ik een spruitstuk van devil onder mijn clio Williams geschroeft. Nou hoor je altijd dat als je zo'n ding er onder zet moet hij meer naar metaal klinken (knetteren). Dat deed hij met de orginele wel maar nu niet meer. Hij is wel wat sneller geworden vooral in de hogere versnellingen. Bij 2500 toeren begint de motor ook zenieuwachtige te lopen (trillen) en vanaf daar wordt hij sneller. Is dat bij iedereen zo?

Ik heb trouwens een orginele katelisator daarna een devil pijp zoner demper en een einddemper van devil. Het blok komt trouwens ook van Achterberg weg is onder en boven blauw. Deze is nog 100% want ik heb hem zelf daar laten reviseren.

over dat trillen gesproken,daar heb ik ook last van,is dat normaal?
idd nou jij er over spreekt begint het bij mij ook op zo'n plus minus 2500 a 2700 toeren te vibreren,trillen!

Je vriendin vind het zeker een lekkere auto??

JJJJJJJJJJJJJJJAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA!!!!!!!!!
nou heb ik em door ,daarom is ze zo gek op die bak hahahaha.


edit:btw mijn vrouw!

[Merijn.V]

idd kat weg = knetteren

Maar je merkt dus duidelijk verschil tussen origineel en Devil in trekkracht? De verhalen gaan altijd over geldverspilling omdat het maar minimale winst geeft in koppel en pk's.

Het heeft wel degelijk zin robert, maar het zijn de puntjes op de i.

Het heeft pas ECHT zin als je aan chiptuning, lichtfilter, nokkenassen en uitlaat hebt veranderd.

[J. Reekers]

Nou het verschil is wel degelijk merkbaar. Het meest kun je het in de hogere versnellingen merken. Het lijkt wel of hij veel meer kracht heeft. De 1 en 2 is hij niet veel sneller geworden. Maar dat kan mede te maken hebben doordat het blokje wat ik er in heb liggen van Achterberg komt (hogere compressie). En de kat mag ik er niet afhalen van achterberg, deze is nodig voor de tegendruk. Te weinig tegendruk de auto ook weer langzamer van en het is ook nog een keer slecht.

O trouwens over het trillen ben ik gisteren ook nog weer wat achtergekomen. Als ik naar rechts stuur trit hij en naar links niet dus moet nog maar weer even kijken onder de motorkap wat er verder loos is.

[Merijn.V]

Nou het verschil is wel degelijk merkbaar. Het meest kun je het in de hogere versnellingen merken. Het lijkt wel of hij veel meer kracht heeft. De 1 en 2 is hij niet veel sneller geworden. Maar dat kan mede te maken hebben doordat het blokje wat ik er in heb liggen van Achterberg komt (hogere compressie). En de kat mag ik er niet afhalen van achterberg, deze is nodig voor de tegendruk. Te weinig tegendruk de auto ook weer langzamer van en het is ook nog een keer slecht.

O trouwens over het trillen ben ik gisteren ook nog weer wat achtergekomen. Als ik naar rechts stuur trit hij en naar links niet dus moet nog maar weer even kijken onder de motorkap wat er verder loos is.

En meneer Reekers heeft dan ook de aanpassingen waar ik het over had bij Achterberg laten doen (even voor de duidelijkheid).

[Robert dB.]

O trouwens over het trillen ben ik gisteren ook nog weer wat achtergekomen. Als ik naar rechts stuur trit hij en naar links niet dus moet nog maar weer even kijken onder de motorkap wat er verder loos is.

Motorsteunen gaar?

[Robert dB.]

Het heeft pas ECHT zin als je aan chiptuning, lichtfilter, nokkenassen en uitlaat hebt veranderd.

Keb alles behalve andere nokkenassen....maja ooit misschien nog iets voor in de vere toekomst. Ik ben namelijk ook een beetje bang dat het geluid te extreem wordt

[Merijn.V]

Het heeft pas ECHT zin als je aan chiptuning, lichtfilter, nokkenassen en uitlaat hebt veranderd.

Keb alles behalve andere nokkenassen....maja ooit misschien nog iets voor in de vere toekomst. Ik ben namelijk ook een beetje bang dat het geluid te extreem wordt

Dan zou je het al kunnen doen.

Heb je een open luchtfilter? Anders vervangen door een orgineel luchtfilterhuis met een koude luchtslang van buiten. Dat scheelt behoorlijk in geluid.

Ik had een katvervangende pijp en een middendemper. Die katvervangende middenpijp maakte wel een heel apart geluid bij een bepaald toerental, zat wel een heftig geluid in, maar niet extreem voor mijn gevoel.

Nu had ik wel sebring midden en achter. Met name omdat die wat beschaafder is dan de devil. Nu is de devil combinatie boven de 7000 toeren in z'n 5 wel iets sneller dan de sebring combinatie, wist achterberg te vertellen, maar dat rij je ze heel weinig. (Is een bizarre snelheid namelijk)

[Robert dB.]

uhm, Marinus, je kent me auto toch....genoeg sound dacht ik zo....(alles devil, behalve spruitstuk).


Tullak heb ik geen openluchtfilter

[Mickael]

Het heeft pas ECHT zin als je aan chiptuning, lichtfilter, nokkenassen en uitlaat hebt veranderd.

Keb alles behalve andere nokkenassen....maja ooit misschien nog iets voor in de vere toekomst. Ik ben namelijk ook een beetje bang dat het geluid te extreem wordt

He Robert,

Wat geluid betreft is het niet echt veel meer met snelle nokkenassen. Hij klinkt IETS scherper en stat. klinkt ie net ff anders (ik vind het mooier).
Hoe ik dit weet, ik had in het vorige blok snelle nokkenassen en ik moet echt zeggen wat een vooruit gang was dat echt super. Meer koppel meer vermogen en een mooier geluid (niet harder).

Als je ooit het geld over hebt (ha ha wat nooit gebeurt denk ik) is dit zeker iets om aan te denken. Anders hebben we het er vanavond nog wel over.

[Robert dB.]

We kletsen vanavond wel bij Mickaël, leuk!

[Merijn.V]

uhm, Marinus, je kent me auto toch....genoeg sound dacht ik zo....(alles devil, behalve spruitstuk).


Tullak heb ik geen openluchtfilter

*grinnikt*
Ik ken je auto pas als ik er in gereden heb robert. En persoonlijk zou ik niemand in m'n auto laten rijden. Ik kan me voorstellen dat jij daar net zo over denkt

[Anonymous]

uhm, Marinus, je kent me auto toch....genoeg sound dacht ik zo....(alles devil, behalve spruitstuk).


Tullak heb ik geen openluchtfilter

*grinnikt*
Ik ken je auto pas als ik er in gereden heb robert. En persoonlijk zou ik niemand in m'n auto laten rijden. Ik kan me voorstellen dat jij daar net zo over denkt

Ben ik zeker toch 1 van de bevoorrechten marinus!!

[speedline]

De montage van een geoptimaliseerd uitlaatspruitstuk heeft altijd nut. Maar om hier maximaal rendement (m.b.t. koppel) uit te halen dien je te beschikken over:

* aangepaste eprom
* stromings gunstig uitlaatsysteem met minimaal dezelfde diameter als uitgang spruitstuk
* stromingsgunstige downpipe
* katalysator verwijderd
* omdat het moet alleen 1 (Devil) eind-absorptiedemper (kun je doorheenkijken)

Dus het kost helaas wel een paar knaken meer om alles uit de kast te trekken

[Visscher]

De montage van een geoptimaliseerd uitlaatspruitstuk heeft altijd nut. Maar om hier maximaal rendement (m.b.t. koppel) uit te halen dien je te beschikken over:

* aangepaste eprom
* stromings gunstig uitlaatsysteem met minimaal dezelfde diameter als uitgang spruitstuk
* stromingsgunstige downpipe
* katalysator verwijderd
* omdat het moet alleen 1 (Devil) eind-absorptiedemper (kun je doorheenkijken)

Dus het kost helaas wel een paar knaken meer om alles uit de kast te trekken

Dat geld toch alleen voor een turbo auto? Want anders heb je de juiste tegendruk nodig... ?

[speedline]

Dat geld toch alleen voor een turbo auto? Want anders heb je de juiste tegendruk nodig... ?

Tegendruk = bull sh*t :-*

Wat is het verschil tussen atmospherisch en oplading ? Grof gesteld alleen de werkdrukken !

Het kan zijn dat door te weinig tegendruk er mengsel doorspoelt in de uitlaat. Maar dit is geen uitlaatprobleem ! Dit is het gevolg van verkeerde sluittijden van de uitlaatklep !

[Merijn.V]

Dat geld toch alleen voor een turbo auto? Want anders heb je de juiste tegendruk nodig... ?

Tegendruk = bull sh*t :-*

Lekker genuanceerd. Leg het dan eens uit voor ons.

Achterberg en andere techneuten heb ik namelijk ook horen zeggen dat je een bepaalde tegendruk nodig hebt, omdat je bij te weinig druk problemen kunt krijgen met een minder optimale drukverdeling tussen de cylinders en de uitlaat bij het opengaan van de uitlaatkleppen.

Kortom, leg het eens genuanceerd uit. Ik ben erg benieuwd naar de uitleg.

[Menno]

Dat geld toch alleen voor een turbo auto? Want anders heb je de juiste tegendruk nodig... ?

Tegendruk = bull sh*t :-*

Wat is het verschil tussen atmospherisch en oplading ? Alleen de werkdrukken !

en de kleptiming

ennuh, alleen de werkdrukken? druk, dat is zo'n beetje 't enige waar 't bij een motor om draait. zonder druk hou je weinig meer over dan een glimmend type plaatje

[Menno]

uitlaatsysteem met minimaal dezelfde diameter als uitgang spruitstuk

suggereert dat jij je uitlaat van voor tot achter volledig geisoleerd hebt? werkt dat een beetje?

[speedline]

Ik was nog bezig met editen toen ik op "submit" drukte. En het is niet grof bedoeld tegen de vragensteller maar ik was toch een beetje verontwaardigd . Want het is onzin, zo min mogelijk tegendruk en zo stromingsgunstig is het doel

[speedline]

uitlaatsysteem met minimaal dezelfde diameter als uitgang spruitstuk

suggereert dat jij je uitlaat van voor tot achter volledig geisoleerd hebt? werkt dat een beetje?

Huh... ?

Suggereert dat mijn pijpdiameter overal even groot is zul je bedoelen, dus geen vernauwingen na het spruitstuk of de downpipe.

[Menno]

uitlaatsysteem met minimaal dezelfde diameter als uitgang spruitstuk

suggereert dat jij je uitlaat van voor tot achter volledig geisoleerd hebt? werkt dat een beetje?

Huh... ?

Suggereert dat mijn pijpdiameter overal even groot is zul je bedoelen, dus geen vernauwingen na het spruitstuk of de downpipe.

uitlaatgas koelt vrij sterk af gedurende 't hele traject. Dus de dichtheid neemt toe, en derhalve ook iets minder pijpdikte nodig wat verder naar achter. Zie maar eens onder een hoop productie-auto's.

[Menno]

uitlaatsysteem met minimaal dezelfde diameter als uitgang spruitstuk

suggereert dat jij je uitlaat van voor tot achter volledig geisoleerd hebt? werkt dat een beetje?

Huh... ?

Suggereert dat mijn pijpdiameter overal even groot is zul je bedoelen, dus geen vernauwingen na het spruitstuk of de downpipe.

uitlaatgas koelt vrij sterk af gedurende 't hele traject. Dus de dichtheid neemt toe, en derhalve ook iets minder pijpdikte nodig wat verder naar achter. Zie maar eens onder een hoop productie-auto's.

maar ok, echt belangrijk is 't volgens mij niet.

[speedline]

uitlaatsysteem met minimaal dezelfde diameter als uitgang spruitstuk

suggereert dat jij je uitlaat van voor tot achter volledig geisoleerd hebt? werkt dat een beetje?

Huh... ?

Suggereert dat mijn pijpdiameter overal even groot is zul je bedoelen, dus geen vernauwingen na het spruitstuk of de downpipe.

uitlaatgas koelt vrij sterk af gedurende 't hele traject. Dus de dichtheid neemt toe, en derhalve ook iets minder pijpdikte nodig wat verder naar achter. Zie maar eens onder een hoop productie-auto's.

maar ok, echt belangrijk is 't volgens mij niet.

Dat ben ik absoluut niet met je eens De ClioŽs 1 en 2 coupe hebben een uitlaatsysteem met grotere diameter en een speciale absorptie-einddemper. Deze leveren met een identieke motor 185pk, alleen door een speciale ECU en een OrbiSound uitlaat .

Ook de 5GTT Gr.N kent een speciale dikkere, demperloze , uitlaat vanaf de downpipe.

Dit dus allemaal om de uitlaatzijde te optimaliseren door de weerstand en tegendruk verder te verminderen. Check maar eens de sites van Japanse auto tuners. Een groot gedeelte van de tuningswerkzaamheden gaan zitten in het uitlaatsysteem. Vooral bij turbomodellen is keus werkelijk gigantisch. Vanaf speciale "big-bore" systemen, downpipes en speciale absorptiedempers. De downpipes vooral om de turboŽs een betere "spool-up" te geven

Natuurlijk koelt uitlaatgas af in het uitlaattraject en is het bij een standaard auto dus niet nodig om het uitlaatsysteem te upgraden. Als we nu de auto motorisch onder handen nemen en we meer vermogen weten te onttrekken dient de uitlaat dit surplus aan uitlaatgas ook aan te kunnen en niet tegen te werken. Een M5 heeft toch ook een gewijzigd uitlaatsysteem t.o.v. een 540i ?! 5GTT vs. kleinere motorisering !

Verder spoelt bij mijn auto, met enkel een gelijke pijp vanaf de downpipe en een Devil 85mm absorptiedemper, de turbo veel sneller op. Met onder vollast bruikbare druk vanaf ca.2300min-1 i.p.v. >3000min-1. En dan heb ik het over 600Mbar of meer

Ff een voorbeeld van het simplistisch verbond...

Volledig inademen, en respectievelijk door een rietje en een PVC buis van 50mm diameter (gelijke lengte) uitblazen...

Rara, wat gaat makkelijker en sneller...

Dus iedereen aan de dikke uitlaat

[robert]

om de discussie nog wat op te leuken:
Bij een turbo motor met eenvoudge wastegate actuator
KAN het zo zijn dat je met enige uitlaatgas tegendruk toch meer vermogen krijgt.


(heb ik me een lol, zeg)

-De tegendruk werkt het openen van de wastegate tegen. het gevolg is dat de vuldruk stijgt.

In de middel toerentallen, waar je relatief weinig uitlaatgasflow hebt, heb je ook weinig tegendruk, en ook geen last van vuldruk verhoging.
Pas bij de hogere toerentallen en lasten gaat de uitlaatgasdruk de wastegate en dus de vuldruk helpen.
Hierdoor loopt de vuldruk iets op.
Hogere vuldruk bovenin is presies wat je wilt!!

Natuurlijk loopt de uitlaatgasdruk tussen motor en turbo op, en daardoor ook de gaswisselverliezen, maar dit weegt niet op tegen de winst door de vuldrukverhoging. Het rendement zal vermoedelijk wel zakken (alhoewel dit allerminst zeker is), maar het gaat toch om de kw's.

[Menno]

uitlaatsysteem met minimaal dezelfde diameter als uitgang spruitstuk

suggereert dat jij je uitlaat van voor tot achter volledig geisoleerd hebt? werkt dat een beetje?

Huh... ?

Suggereert dat mijn pijpdiameter overal even groot is zul je bedoelen, dus geen vernauwingen na het spruitstuk of de downpipe.

uitlaatgas koelt vrij sterk af gedurende 't hele traject. Dus de dichtheid neemt toe, en derhalve ook iets minder pijpdikte nodig wat verder naar achter. Zie maar eens onder een hoop productie-auto's.

maar ok, echt belangrijk is 't volgens mij niet.

Dat ben ik absoluut niet met je eens De ClioŽs 1 en 2 coupe hebben een uitlaatsysteem met grotere diameter en een speciale absorptie-einddemper. Deze leveren met een identieke motor 185pk, alleen door een speciale ECU en een OrbiSound uitlaat .

Ook de 5GTT Gr.N kent een speciale dikkere, demperloze , uitlaat vanaf de downpipe.

Dit dus allemaal om de uitlaatzijde te optimaliseren door de weerstand en tegendruk verder te verminderen. Check maar eens de sites van Japanse auto tuners. Een groot gedeelte van de tuningswerkzaamheden gaan zitten in het uitlaatsysteem. Vooral bij turbomodellen is keus werkelijk gigantisch. Vanaf speciale "big-bore" systemen, downpipes en speciale absorptiedempers. De downpipes vooral om de turboŽs een betere "spool-up" te geven

Natuurlijk koelt uitlaatgas af in het uitlaattraject en is het bij een standaard auto dus niet nodig om het uitlaatsysteem te upgraden. Als we nu de auto motorisch onder handen nemen en we meer vermogen weten te onttrekken dient de uitlaat dit surplus aan uitlaatgas ook aan te kunnen en niet tegen te werken. Een M5 heeft toch ook een gewijzigd uitlaatsysteem t.o.v. een 540i ?! 5GTT vs. kleinere motorisering !

Verder spoelt bij mijn auto, met enkel een gelijke pijp vanaf de downpipe en een Devil 85mm absorptiedemper, de turbo veel sneller op. Met onder vollast bruikbare druk vanaf ca.2300min-1 i.p.v. >3000min-1. En dan heb ik het over 600Mbar of meer

Ff een voorbeeld van het simplistisch verbond...

Volledig inademen, en respectievelijk door een rietje en een PVC buis van 50mm diameter (gelijke lengte) uitblazen...

Rara, wat gaat makkelijker en sneller...

Dus iedereen aan de dikke uitlaat

helaholakindercola, ik ben 't niet oneens met dikke uitlaten, ik bedoelde alleen: in principe zou ie achteraan iets dunner kunnen zijn dan voor, om toch een constante stromingsweerstand te hebben. Dus voor bij de motor 80mm, en achter 78 ofzo

[Riël]

om de discussie nog wat op te leuken:
Bij een turbo motor met eenvoudge wastegate actuator
KAN het zo zijn dat je met enige uitlaatgas tegendruk toch meer vermogen krijgt.


(heb ik me een lol, zeg)

-De tegendruk werkt het openen van de wastegate tegen. het gevolg is dat de vuldruk stijgt.

In de middel toerentallen, waar je relatief weinig uitlaatgasflow hebt, heb je ook weinig tegendruk, en ook geen last van vuldruk verhoging.
Pas bij de hogere toerentallen en lasten gaat de uitlaatgasdruk de wastegate en dus de vuldruk helpen.
Hierdoor loopt de vuldruk iets op.
Hogere vuldruk bovenin is presies wat je wilt!!

Natuurlijk loopt de uitlaatgasdruk tussen motor en turbo op, en daardoor ook de gaswisselverliezen, maar dit weegt niet op tegen de winst door de vuldrukverhoging. Het rendement zal vermoedelijk wel zakken (alhoewel dit allerminst zeker is), maar het gaat toch om de kw's.

Dit heb ik inderdaad goed gemerkt. Ik heb een de middendemper vervangen gehad door een stuk pijp, welke iets dikker was dan de rest. Uitlaat was dus dun-dik-dun . Ik neem aan dat hier ook wel wat shitty tegendruk inzit, en jawel, bij hoge toeren in 5, waar ik de max vuldruk gewoon op 600Mbar heb staan, kwam er al gauw 100 a 200 Mbar bij. Dus dit komt omdat de tegendruk de wastegate gesloten houdt, of dus ietsje terugdrukt tegen de werking van de actuator in??

Maar dan nog, dit is wel oneerlijk om te zeggen dat het de kw's ten goede komt. Want zou je de wastegate electronisch sturen, zou de turbo die 800 Mbar veel makkelijker kunnen draaien, aangezien je dan die tegendruk niet nodig hebt, en er gewoon een open pijp achter hangt!

Maar nou heb ik nog een vraag, ik heb het elleboogje achter de turbo los gehad, pakking ertussen uit en lekte dus als een zeef. Nou liep mijn auto totaal niet meer (max 120 km/u). Wat gebeurt er hier dan allemaal met de stromingen?? Hier verlies ik dus ongeveer alle tegendruk!

[robert]

dan was er blijkbaar meer aan de hand.

[Riël]

Nee, niet echt, na vastdraaien ervan was alles weer ok. Michel heeft me toen ook verteld dat met te weinig tegendruk het zaakje niet meer lekker liep. Maar ik begreep het waarom nog altijd niet helemaal, daarom vroeg ik dat.

[Michel S.]

een volledige theoretische benadring had ik er ook niet voor. Wel wist ik dat mijn auto met een dikke devil uitlaat en einddemper met nog maar de helft van demp spul erin enorm kabaal maakte en goed liep.
Maar toen de uitlaat echt rot was, heb ik een orginele uitlaat eronder gehangen. Resultaat was dat die geen geluid maakte maar wel meer power had.

Ook heb ik eens de pijp kapot gehad bij de downpipe. Dus ik had 2 bochten naar onderen en that's it. Geen uitlaat meer. Super veel en bruut geluid, maar het liep echt voor geen meter meer. Was een goede impresie van een golf om het maar effe zo te noemen. Dus geen tegendruk werkt ook niet altijd.

[robert]

okok,

je moet wel een beetje oppassen met 'vermogensmeting' op het gevoel. Met een glijdende schaalverdeling die loopt van "loopt voor geen meter' tot 'loopt goed'.
Het gevoel wordt namelijk heel erg beinvloed door de hoeveelheid herrie.
Beter is een vergelijkende acceleratiemeting, in zn 3 van 40 tot 120 ofzo, en dan dat met stopwatch klokken.